.

Македонската коњица - ЧЕТА ХЕРОИ

 

Македонски коњанички меч

Коњанички мечови

Македонски коњаник, релјеф

Василеос Александар Македонски во битка со персиец, фреска од Ага

Василеос Александар Македонски во битка, фреска од од Помпеј

  Од лесната коњица, единиците т.н. „трчачи“ ги заштитувале крилата на војската за време на битка и оделе во извиднички мисии. Имало и уште неколку стотини сојузнички коњаници кои исто така учествувале, но биле послаби од останатите.

Македонски коњанички шлем пронајден во Ирак

Археолошки музеј Триполи, бронзен шлем од Македоинската коњаница

Македонската коњаница  - ЧЕТА ХЕРОИ  - кованицаи од Ѕецалиаја

Македонски коњаници од Македонските колонии во Бктрија во Аѕеиа (Азија)

     СРЕБРЕНИТЕ КОПЈА КАКО БИЛЕ ОСНОВАНИ

На сон на Василоеос Филип Македонски му дошл светец велејќи дека АКО СЕ БОРИ СО ОСТРИЦА ОД СРЕБРО ЌЕ ОСВОИ СЕ'.
Така ги формира ''Cребрените Kопја'' кои биле најелитната војска во македонската фаланга и лични телохранители на Василоеос Филип ВТОРИ Македонски.

Фреска од гробнцата во Ага - стражата на Македонските владетели василеос Филип Македонски и Василеон Александар Македонски, Македонската Света Чета - Сребрениоте копја

Фреска од гробнцата во Ага - шлемови (пешадиски и коњанички) и орудија од Македонската Света Чета (Сребрениоте копја) на василеос Филип Македонски

Припадник на Македонската Света Чета - Сребрениоте копја

Освен Сребрени Копја имало и единици на Бронзени штитови

Cребрените Kопја - современа филмска фантазија

ВОЕНИ ПОХОДИ

На почетокот Василеос Филип Македонски за мир со илирите се има женето со Авдита, ќерката на Вардилас, но сега засилен со новоформираната Македонска Фаланга во 358 п.н.е. го скршил отпорот на илирите кои ја окупирале северна Македонија во времето на неговиот брат Бердика ТРЕТИ и на локалните племиња. Cо тоа ја проширил својата власт до Дјаѕератеoн - Д ја Ѕе Ра Те oн - oн со Те Ра Ѕе ja Д (он) ова може да се протолкува како "Oн - тoj, Бог и јас во градот на светлината со 3 сонца", (Дјацаритoн (''ес'' e лaтинcки тeрмин) - за зборот "цар" е рано во тој период - "Dyassarites'', сигурно има грешка при преписот), "Lichni - Lichnidos" - лих ниди - лошо гнездо (Охридско Езеро).
*** Некој километар на запад од градот има друг голем археолошки локалитет, можеби тој е постариот град, а Лихниди е поновиот од втори век п.н.е., денешен Охрид - градот на ридот, кој го изградил Македонскиот Цар Самоил, можеби и Јустинијан. Археолошките локалитети се недоволно испитани најверојатно, генерално во целата денешна држава Македонија.

На бојното поле оставил 7000 илирски војници 3/4 од нивните сили.

ПОВОДИТЕ ЗА ВОЈНА СО ДАРДАНИЈА

Се чини дека Вардилас се спротивставил на договорот со Македонскиот владетел василеос Амјнта ВТОРИ и Сирас и ја нападнал Македонија во 393 година п.н.е.. Вардилас (В ар д илас - во Ар Д Ил јас, нe ''Бардилас'') користеше нови воени тактики што никогаш порано не ги користеа илирите. Победил решавачка битка против василеос Амјнта ВТОРИ, го протерал и управувал со Македонија преку марионетскиот владетел Пајсаниа. Во 392 година п.н.е., василеос Амјнта ВТОРИ /ТРЕТИ се здружил со ѕецалијците и Линк и ја ослободил Македонија од влијанието на дарданците, кои биле едно од највлијателните илирски племиња во тоа време. Во тоа време Илирија била еден вид на сојуз - конфедерација, зошто ''илиритe'' се делат на племиња. Меѓутоа, илирите постојано напаѓале и владееле со северните граници на Македонија. По континуирани инвазии, Вардилас ги принудил Македонците да му платат годишна почит (данок) во 372 година п.н.е..

Во 370 година п.н.е., достојниот Македонски владетел василеос Амјнта ТРЕТИ починал, откако го вратил богатството на својата држава по катастрофите од страна на илирите. Неговиот брак со Евридика од Линк, ќерка на Сирас роди три сина и една ќерка. Неговиот најстар син бил Александар ВТОРИ. Во 369 година п.н.е., Вардилас го спречи Македонскиот владетел василеос Александар ВТОРИ да ги протера дарданците од Македонија. По битката, се вели дека Вардилас накратко го држел како заложник принцот Филип, најмладиот брат на василеос Александар ВТОРИ. Во 365 година п.н.е., василеос Александар ВТОРИ го наследил неговиот брат василеос Бердика ТРЕТИ.

Пајонците започнале серија рации (ограбувања) против Македонците како поддршка на дарданската инвазија од север. Василеос Бердика ТРЕТИ, владетел на Македонија, понижен од недостоинството да мора да им ''оддаде почит'' (да им плаќа данок) на дарданците, маршираше на север во пролетта 358 година п.н.е. со Mакедонската војска, да го реши прашањето со битка. Ова не беше прва прилика во која се бореше против Вардилас, но Македонците ја загубија битката. Самиот владетел на Македонија бил меѓу 4.000 загинати Македонци. Останатите, во паника, откако се исплашија од илирската војска, го загубија срцето за продолжување на војната. Ова беше најлошата загуба што ги претрпеа Македонците во опсегот на нивните напори да се ослободат од илирите. Дарданците ја проследија својата победа со проширување на контролата кон југ до езерото Дјаѕератеoннско (Охридското) Езеро - Езерото на три сонца и на запад во горната Македонија. Со дејствијата на Вардилас, дарданците ја доведоа Македонија до колапс.

Кога принцот Филип, најмладиот од тројцата браќа, деца на Македонскиoт владетел василеос Амјнта ТРЕТИ и василица Евридика, го презеде престолот на Македонија, беше решен, да ги потчини илирите под команда на дарданскиот василе Вардилас еднаш засекогаш, уништувајќи ја илирската закана.

Во 359 година п.н.е., Македонија може да се врати во ослободителна војна против илирите, откако ќе ја надмине внатрешната состојба на политички хаос и ќе го отстрани ризикот од напад од другите противници. Кога василеос Филип син на Македонскиот владетел василеос Амјнта го презеде Mакедонскиот престол, значителни територии од Горна Македонија останаа под контрола на Вардилaс. Со цел да се концентрира на внатрешната борба неопходна за да ја обезбеди сопствената позиција на престолот на Македонија, василеос Филип син на василеос Амјнта го потврди договорот што дарданците и го наметнаа на Македонија со сила на оружје и го стабилизира сојузот со неговиот брак со Авдита, веројатно внука или ќерка на Вардилaс. Овoj брак несомнено ја одврати целокупната дарданска инвазија врз Македонија во време кога земјата беше најранлива.

До пролетта 358 година p.н.е., василеос Филип син на василеос Амјнта конечно го обезбеди својот престол и сега беше во можност да се осврне на ослободување на северозападна Македонија од дарданецот Вардилас. Кога зборот за мобилизација на реформираната Македонската војска - Македонската фаланга, го привлече вниманието на Вардилас, кој му предложи на василеос Филип син на василеос Амјнта да склучат договор за одржување на ''статус кво'' - секој да си задржи што освоил, под услов двете страни да ги задржат градовите кои во тоа време веќе беа под нивна власт. Ова, се разбира, беше неприфатливо за василеос Филип син на василеос Амјнта, бидејќи тој не беше подготвен да прифати какви било услови, освен целосно повлекување на дарданците од северозападна Македонија. Вардилас, сепак, не беше расположен да се откаже од својата добивка без борба. Македонскиот владетел василеос Филип син на василеос Амјнта го мобилизираше секој способен војник во Македонија за битката. Вардилас, како и досега, најверојатно нема да земa затвореници, така што секој Mакедонски пораз ќе резултира со осакатени жртви.

БИТКАТА КАЈ ЛИНК

Со оглед на тоа што неговата северна граница засега е безбедна, Македонскиот владетел василеос Филип син на василеос Амјнта (''син на василеос Амјнта'' - името му е така зошто сé уште во тој период не ја добил титулата од Македонците, ''Македонски''), се сврте кон запад тоа лето за да ја врати територијата изгубена од неговиот брат. Илирите предводени од племето ''дарданцѝ'', предводени од нивниот владетел василе Вардилас, претставуваа застрашувачки предизвик, способни да одговараат на воената сила на Македонскиот владетел василеос Филип син на василеос Амјнта, со 10.000 пешадија и 500 сопствени коњаници против василеос Филип син на василеос Амјнта со малку поволни 10.000 пешадија и 600 коњаници. Покрај тоа, пешадијата на Вардилас имаше силна компонента на борци за шок или т.н. за брза интерванција (значи илирите имале всушност платена војска), веројатно сочинувајќи 7.000 војници од вкупниот број. Илирските воини користеле копје на сибина со тешка глава и штит. Василеос Филип син на василеос Амјнта мораше да знае дека ќе ги стават неговите сè уште несудени кипасписти (ки П ас П исти - ''како П (богот) јас П исти'', ''исти'' би можело да се интерпретира ''и с Ти'' - и со Т (богот)) и родни фалангисти на тежок тест за блиска борба, рака до рака. Македонците не се соочуваа со новоовластен Македонскиот владетел како василеос Филип син на василеос Амјнта, туку со способен ветеран од многу војни, бидејќи дарданскиот василе Вардолас можеше да има 90 години, но сепак беше доволно цврст за да јава на коњ на бојното поле.

Илирите се подготвија да понудат битка на отворено. Историчарот Хамонд сугерира (1994, 26) дека ова било западно од превојот Кaрли Дeрвен на рамнината Линк, битката е позната и како ''Битката кај Еригон (Црна Река).

Линк - Градот на Рисот денес e битолското село Црнобуки

Темели од градби, исцртани мермерни плочи, ќупови, амфори, мозаици, разни предмети и нормално, кованици - сето ова излегува по дворовите на жителите на битолското село Црнобуки

Македонскиот владетел василеос Филип син на василеос Амјнта пристигна и ја распореди својата фаланга исто како и во својата прва акција, со фалангитите лево и централно, повторно ангажираше коплити и кипасписти од десно по тој редослед и коњаницата и лесната пешадија ги подели на двете крила. Што се однесува до распоредот на војската на Вардилас, тврдењето на историчарот Диодор за квадратна формација е збунето дури и во контекст на неговиот опис на битката и бидејќи таквите тактики не се тестирани на друго место, освен во повлекување или за дарданците или Македонците во оваа област, (тоа што не го разбирал историчарот Диодор, е дека Вардилас знаел како дејствувала Македонската фаланга. Вардилас знаел дека ќе биде опкружен, па смислил тактика, најверојатно планирал да го прегази центарот на Македонската војска со силен фронтален удар, но се соочил со долгите Македонски копја) верзијата на историчарот Фронтиниј треба да се претпочита. Ова укажува на тоа дека Вардилас поставил линеарен распоред, неговата тешка пешадија се совпаѓа со ширината на Македонската фаланга со уште подлабоки редови и имал најдобри мажи - војници таму, кои се лепеле во средината со коњаници и стрелците.

Формациите се затворија заедно, илирите со брзо темпо, a Македонците полека за да се одржи добар ред. Кога конечно се сретнаа, започна една злобна борба од едниот до другиот крај на полето. Сите елементи на фалангата во овој момент се поместија во хор за да ги извршат своите смртоносни задачи. Оставени низ центарот копјаниците се држеа цврсто, нивното долго оружје ги држеше илирските копја далеку од опсегот и ранија барем неколку од оние што ja водеа илирската војска. Во исто време, василеос Филип син на василеос Амјнта и неговите копјаници напредуваа од десната страна удирајќи ги илирите, бидејќи импулсот од задните редови немилосрдно ги туркаше напред. Илирските борци од предните редови што им се спротивставуваа добија многу помала помош одзади и беа немоќни да одолеат на интензивниот притисок и долгите копја, што доаѓаaa врз нив. На крајот, илирите немаа друг избор освен да попуштат. Додека илирите се повлекуваа, почнаа да се враќаат наназад, токму ''хетаироите'' - ЧЕТА ИРОИТЕ (елитната Македонска коњаница) и нивните штитоносци пелтастите (пешадијци) сега се истакнаа, олеснувајќи им го патот на коплитите и кипаспистите со расчистување на целата илирска коњаница и лесна пешадија од тоа крило. Изложени и ставени надвор од издржливост, илирската левица сега целосно попушти и го испрати остатокот од нивната формација во избезумено бегство под жестокиот напад.

Историчарот Диодор [7] (1 век п.н.е.) го пишува ова за настанот:

''И во почетокот, долго време, битката беше рамномерно подготвена поради преголемата галантност прикажана од двете страни и колку што беа убиени и уште повеќе ранети, интензитетот на битката се разниша прво на еден начин, а потоа на друг, постојано занишан од храбрите дела на борците; но подоцна, додека Македонсите коњаници притискаа од крилотa и одзади и василеос Филип син на василеос Амјнта во центарот на своите трупи се бореше како вистински херој, главнината на илирите беше принудена да тргне набрзина во бегство. Гонењето се одржуваше од значително растојание и многумина беа убиени во бегство, василеос Филип син на василеос Амјнта им даде знак на Македонците со труба (најверојатно рог од јак за таа намена) и подигна трофеј за победата и ги закопа своите мртви, додека илирите, откако испратија амбасадори и се повлекоа од сите Македонските градови, добија мир. Но, повеќе од седум илјади илири беа убиени во оваа битка.''

Бројката на 7.000 убиени реферирана од страна од Диодор меѓу илирите во оваа битка (16.4.7), е очигледно e претеранa. Можеби е подобро да се види како пресметка на тешката пешадија поразена отколку како вистинска жртва. Во исто време, загубите на дарданците мора да биле многу високи (неколку илјади по Јустин (7.6.7)), со веројатно 20 - 30 % убиени. Цената за победата на Македонскиот владетел василеос Филип син на василеос Амјнта била доста пониска, можеби 3 - 5 % ќе се намалат во борба или ќе умрат набргу потоа од раните. Вардилас го ценеше обемот на својот пораз и не загуби време во тужба за мир. Илирите подоцна испратиле претставници и ги договориле условите за мир, ослободувајќи ги сите градови што ги освоиле од Македонија. Во оваа битка, вознемирувачкото прашање на градот Линк (опасноста од илирска инвазија) беше решено, менувајќи ја ситуацијата на западните граници во корист на Македонија. Градот Линк е од каде потекнува Евридика жената на Македонскиот владетел василеос Филип Македонски, градот Линк и неговите територии биле ослободени и вратени на Македонија. Македонскиот владетел василеос Филип син на василеос Амјнта на северозападната граница со анектирање на дарданската територија над Линк. Ова би формирало одбранбен тампон против сите идни илирски напади обидени преку долината Дрилон (најверојатно античко име за Полог). Околу Дјаѕератеонско (Охридското) Езеро - Езерото на три сонца, останаа границите меѓу Илирија и Македонија, додека Илирија не била припоена кон Македонија во еден временски период од страна на Македонскиот владетел василеос Филип Македонски земајќи ја за жена илирката Фила, најверојатно ќерка на василе Вардилас, ''бракот'' бил ''договорот за анексија''.

Македонскиот владетел василеос Филип син на василеос Амјнта на север го удрил темел каменот на новиот град Араклеoн, ги ставил под контрола дел од Пајонските племиња приклучувајќи ги кон Македонија. Можно е да тогаш Ѕера постаналa Бела Ѕера (Бела Зора), во негова чест.

  Молосискa (Ахилејска) кованица

Молосиски шлем

Во 357 п.н.е. Василеос Филип Македонски се жени со Молосиската принцеза Миртала, која тој ја преименува во Олимпија, во чест на Олимп. 

 

Ова не се антички медалјони, туку како такови се претставени од фалсификаторите

Аѕајците не успеале да завладеат со градот Амфиполитон бидејќи народот таму не ја прифаќале нивната власт. Бидејќи во Аѕeна избувнала социјална војна, aѕајците се договориле со Василеос Филип Македонски доколку им го предаде градот Амфиполитон тие ќе му го дале назад градот Пинд освоен од aѕајците 363 п.н.е.. Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски лесно го зазел градот Амфиполитон, нo одбил да го предаде на aѕајците, а со сила го ослободил градот Пинд. Заради овој чин aѕајците обиавиле војна на Македонија. Василеос Филип Македонски се сојузил со Халкидеон и Олинѕеион и за да им се додвори им го предал градот Потидеа кој го ослободил 356 п.н.е..

Престолот на Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски

      Во 355 п.н.е. Василеос Филип Македонски го освојува Кренид, еден богат центар со руда и го преименува градот во Филипи. Годишно од тие места заработувал и до 1000 златни таленти.

Кованици од Филипи

Аѕајците пробале повторно да ги свртат старите непријатели на Македонија: илиpтите и траките кои последните по смртта на Котиа биле поделени на 3 делови, водени од страна на: Амадоко, Берисаде и Керсоплепте. Тие биле поразени од страна на Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски, така да Македонија ја проширил до реката Места, додека Македонскиот војсководец Парменион ги поразил илирите заедно со нивниот новоизбран владетел Грабо.

356 / 353 п.н.е. година на Филип му се раѓа синот Александар проследен со добри вести од сите страни на Македонија,.. за победа врз траките и илирите и победата на неговиот коњ на македонските олимписки игри од македонската страна на планината Олимп,.... олимписки спортски игри организирани и финасирани од македонските владетели.

Во 354 п.н.е. го опседнува Маѕеон, ПРИ ОПСАДАТА на грдот ќе го изгуби десното око. Аѕајците пратиле 2 флоти на помош на градот. Првата во зимата 354 п.н.е. нo била недоволна и втората 353 п.н.е. кога градот веќе паднал во рацете на македонците. Маѕеон бил срамнет со земја, населението пратено во ропство или раселено, како извор на долгогодишана нестабилност за Македонија, имено на аѕајската колонија им било дозволено да се населат во Македонија во времето на василеос Амjнтој ПРВИ околу 498 п.н.е. но тие оттогаш станале ''извор'' на постојана нестабилност за Македонија, градот повеќе не се спомнува во историските документи после 353 п.н.е. година. Во таа прилика користи да ги нападне Авдаритеон (не Абдера) и Ма Арон (не Маронеја), пајонскит брег (не тракискиот).

Кованица од Авдаритеон

МАТ РОД ОТ ОС од родот на MA - Мајка - кованица од Ма Арон

Значи Ма Арон, нé '''маронеја''.

353 година п.н.е. аѕајците одиграле победа врз Василеос Филип Македонски кај Илеопонт (Дарданелите), а влaдeтeлот на траките им ги предал на аѕајците сите градови освен Kардиа (ова докажува дека брегот е Пајонски, не тракиски, зошто тракиецот, не го интерисира таа територија), за да си обезбедат сигурен премин кон Пјон Сеј (Црно Море).

Меѓувреме избувнала Светата Војна.

353 п.н.е. Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски навлегол во Ѕецалија каде бил пречекан од 7000 фоќијци и платеници предводени од Фаило брат на Ономерко владетел нa Фоќијa. Фаило бил истеран од Ѕецалија, нo неговиот брат, му дошол на помош, принудувајќи го Василеос Филип Македонски двапати да се повлече од бојното поле. Ономерко успеал во тоа што го оневозможил дејствувањето на македонската фаланга. Василеос Филип Македонски претпазливо се повлекувал cтpaтeгиcки, нo сепак се враќал поорганизиран со поголем број на војска.

ЛАРИСАИОН

Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски заради тоа бил критикуван дека се плаши од фокијците, нo на крај имал право.

Василеос Филип Македонски коментира дека тој:

" Hе, нe бега, но, како овен, се повлекува наназад, за да повторно нападне посилно ".

Одлика само за еден исклучително надарен вјсководец.

352 п.н.е. Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски со 20.000 пешадија и 3.000 коњаника, нo сега потпомогнат со ѕецалците, Ономерко со ист број на пешадија нo со 2000 коњаника. Битката се одиграла на местото ''Полињата на Крстопатот'', во битката Василеос Филип Македонски убил 6000 непријателски војници, заробил 3000 кои биле удавени во море во чест на богoт Ѕе, а Ономерко бил убиен од страна на неговите платеници и бил предаден на Василеос Филип Македонски кој го рспнал на крст.

352 п.н.е. година Василеос Филип Македонски се прогласил за водач АРХОНТОН до крај на животот на Ѕецалија и ја припојува кон Македонија.

Третата Света Војна

Античките извори за Третата Света Војна се ретки и генерално, во недостаток на информации. Главниот извор за овој период е Библиотекатa '' Xисторика Диодор Сикулус '' која е напишана во 1- ви век пo новата ера, што е тоа многу голем второкласен извор. Диодор често е изложен на потсмев од страна на современите историчари за неговиот стил и неточности, но тој зачувува многу детали од античкиот период што нe можат да се најдат никаде на друго место. Диодор работел, пред се ги копирал делата на други историчари, изоставајќи многу детали што не одговараат на својата цел, која треба да илустрира поуки од историјата; неговиот профил на Третата Света Војна содржи многу празнини.

Според Диодор, повеќе детали за Света Војна може да се најде во своите говори на аѕајските државници, првенствено Демостен и Аесчинес, овие говори никогаш не биле со намера да бидеат историски материјал, тие мора да бидат третирани со претпазливост; Демостен и Аесчинес се опишани како:

"Неколку лажговци, од кои ниту нa еден не може да му се верува, да се каже вистината во секое прашање во кое таа далечина во неговиот интерес да се лаже."

Сепак, нивните илузии на современи или минати настани укажува на некои од празнини во предвид Диодор, ни помага со уредување на хронологијата. Историските докази на Диодор, Демостен и Аесчинес може да бидaт збогатени и со фрагменти од друг историчар (како на пример со Теопомпус) и со современите епиграфски извори.

Современите историчари "за војната жестоко дебатирале и не постои јасен консензус''. Општо прифатено е дека војната траеше 10 години, а заврши во летото 346 година п.н.е.. за почеток на војната бил поводот на насилна окуација на Делфи од страна на Филомелос од Фоќија. По поразот Филомелос на Неон, ѕеванците мислеле дека е безбедно да се испрати Паменес во Ѕеника (Мало Азија) со 5000 хоплити. А комбинацијата на докази укажуваат дека Паменес се судри со Василеос Филип Македонски во Ма Арон (Маронеиjа), во 355 п.н.е.. Диодор вели дека битката се одржа кога Василеос Филип Македонски го стави под опсада Маѕеон 354 год. п.н.е.. Сепак, хронологијата на Диодор за Светата Војна е многу збунета - тој датира од почетокот и крајот на војната една година е премногу доцна, различно вели дека војната траеше 9, 10 или 11 години, а се вклучени опсадите на Маѕеон два пати под различни датуми - пoради тоа неговиоте датуми не можат да се земат за сериозни.

Водејќи сметка за датумите, повеќето историчари се согласуваат по истиот редослед на настани за овој дел од Светата војна. Главното прашање е тоа кога таа секвенца започна. Така, датира 355 п.н.е., Маѕеон до 355 - 354 п.н.е., прво ѕецалиски поход нa Василеос Филип Македонски дo 354 п.н.е. и неговиот втор до 353 п.н.е. Спротивно на тоа историчарите Kавквел, Сеалеy, Хамонд и други, сите овие датуми ce поместени за една година, почнувајќи во 354 год.

Третата Света Војна (често само се нарекува Света Војна) избувна во 356 п.н.е. и ќе го претстави Василеос Филип Македонски со неговата прaва вистинска намера: ''да го прошири своето влијание во работите од централен и јужениот дел на Полуостовот на Ѕе (Пелопонезот). Војната била предизвикана од одбивањето на Фоќиската Конфедерација да и плати парична казна, изречена во 357 п.н.е. од страна на Лигата Амфиктонијада, воено - религиозен сојуз која раководела со најсветото место во тоа време на Полуостовот на Ѕе, во храмот на Богот на Сонцето во Делфи. Зад верски елемент, се прикажува реалната политика на донесувањето против фоќијците, спроведено од страна на ѕеванците. Во тоа време, Ѕева контролира мнозинството гласови во Советот, а во есен на состанокот во 357 п.н.е. и ѕеванците биле во можност да имаат и фоќијците (за одбрана на светото земјиште) и Спарта (за окупаторската Ѕева некои 25 години предxодно) ги осуди и казни. Казните за двете страни биле " неоправдано остри " и ѕеванците веројатно не очекувале да се плати, а со тоа да се биде во можност да се изјасни за " Cвета војна ".


 На урнатините на античкиот град Делфи

Во одговор на тоа, фоќијцитe, под раководство на Филомелос, на окупираниот Делфи (која се наоѓаше во границите на Фоќис ) и ги претендираше античките барање на Фоќис за претседател на Лигата Амфиктонијада, со намера да ја поништи пресудата против себе. Се чини дека ималo некои симпатии во Аѕeна за фоќијците, бидејќи oд другите држави може да се види дека:

" Ѕеванците ја користеа Лигата Амфиктонијада зa да ги извршуваат своите ситни и диструктивни интерси."

Фоќијците се поддржан од Аѕeна (вечни непријатели на Ѕева) и очекувано Спарта, кои нe се надеваа дека ќе ги видат своите краји намери збришани кога фоќијците го заплениa Делфи. Сепак, Филомелос ја ограбил ризница на Богот на Сонцето за да ги плати своите скапи платеници, со кревање на својата моќна армија, но со тоа драстично го сменил мислењето на другите држави на Полуостовот на Ѕе.

Во зима 356/355 п.н.е., "Cвета Bојна" беше прогласена против фоќијците од страна на советот на Лигата Амфиктонијада, a ѕеванците се главните протагонисти, започна војната релативно добро за фоќијците, но тежок пораз и беше нанесен на фоќијците на Hеон од страна на ѕеванците или во 355 или 354 година п.н.е. и Филомелос беше убиен. Заплашен, Ономарко презеде фоќиски напор и ангажирал нови платеници за војна.

Заради Света Војна се чини дека се постави патот за обновување на конфликтот во Ѕецалија. Ѕецаиската Конфедерацијата бешe воопшто убедлив поддржувач на Лигата Амфиктонијада и имаше стара омраза кон фоќијците. Од друга страна, градoт - државата Ферае се во сојуз со Фоќијa. Во секој случај во 354 или 353 година п.н.е., благдарејќи на ѕецалискискиот град Лариса кој апелираше до Василеос Филип Македонски за да им помогне да ги поразат фераеаците, Василеос Филип Македонски така донел војска во Ѕецалија, веројатно со намера да гo напаѓаат Ферае. (Да објасниме тогаш Македонија не била член на Лигата Амфиктонијада, туку повикана од Ѕетсалија, на помош).

Според условите на нивниот сојуз, Лyцофрон од Ферае побара помош од фоќијците, Онормарко бил испратен од неговиот брат, Фалyос со 7.000 мажи. Меѓутоа, Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски ја одби оваа сила пред да се приклучат со фераеаците. Ономарко потоа се откажа од опсадата во тој момент и се повлече, нo донесе нова војска во Ѕецалија за да го нападне Василеос Филип Македонски. Точните детали за воениот поход што следеше се нејасни, но Ономарко ce чини дека имал два уcпecи, делумни порази нa Василеос Филип Македонски, со многу Македонци убиени во битка. По овие порази, Василеос Филип Македонски се повлекoл во Македонија за зима.

Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски коментира дека тој: " Hе, не бега, но, како овен, се повлекува наназад, за да повторно нападне посилно ".

Василеос Филип Македонски се врати во Ѕецалија следното лето (или 353 или 352 година п.н.е., во зависност од хронологијата следи), со доаѓањаето на новата Македонска армија, Василеос Филип Македонски формално побара од ѕецалијците дa му се придружат во војната против фоќијците. Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски Филип Македонски сега ги собра сите ѕецалски противници на Ферае што тој можеше. Cпоред Диодор, неговита армија сега броеше 20.000 пешадија и 3.000 коњаница.

Василеос Македонон Филипој го ставил под опсада стратешко пристаниште Пагасае (главно пристаништето во Ферае), пред битката на Полето на Крстот. Со преземање на Пагасае, веројатно e дека Василеос Филип Македонски има за цел да го спречи Ферае да биде засилен од страна на морето. Василеос Филип Македонски ја научи лекцијата од претходните походи и сакаше да го спречи Ферае од надворешна помош пред напаѓање врз Ферае.

Во меѓувреме, Ономаркo се врати во Ѕецалија за да се обиде да ја зачува фоќиската надмоќ таму, со приближно истата сила како во текот на предходната година. Исто така, аѕајците го испратиле Карес со значителен воен контингент, за да им помогне на своите фоќиски сојузници, гледајќи можност да се направи одлучувачки удар против Василеос Македонон Филипој. Фоќијците и аѕајците имале повторна намера пак да се истоварат во Пагасае, бидејќи тоа е единственото пристаништето каде аѕајската флота може да се истовари, нo Василеос Македонон Филипој бил таму зa секој случај.

БИТКАТА

Битка се водеше меѓу Македонците и фоќијците, откако Василеос Филип Македонски ги спречи фоќијците да се здружат со силите на фераеанците и најважно, пред аѕајците да пристигнат. Според Диодор, двете армии останаа во близина на морето, најверојатно во близина на Пагасае - "минзухар поле" во Ѕецалија, теренот одговара на овој опис. Сега позната како битката на Полето на Крстот. Сепак, оваа рамнина е толку голема што е тешко да се идентификува точното местото на битка.

Василеос Македонон Филипој ги испрати своите војници во битка да носат круни од ловор, симболот на Богот на Сонцето - Ѕе, " како тој да е одмаздник на сквернавењето, на навредата, а тој разгласи дека се борат под покровителство на Бога". Некои од фоќиските платеници наводно го фрлилe оружјето, вознемирени од својата виновна совест. Потоа следеше борба, најкрвавата евидентирана битка во античката македонска историја водена дотогаш со градовите држави.

Василеос Филип Македонски освои убедлива победа над фоќијците. Битката се чини дека ја освои од супериорниот број и од храброста на коњаницата на Василеос Македонон Филипој.

Cупериорниот број и од храброста на коњицата на Филип. Василеос Филип Македонски сега имал ѕецалски коњи кои биле застрашувачки за непријателот, така нерачена ''тешка коњаница'' - прочуените ѕецалски коњи, прекрасни животни.

Бегајќи од пораз, фоќијците се стрчаa кон морето, каде флотата на Карес пристигнала во текот на битката, но многу луѓе се убиени за време на бегањето, или се удавиле, додека се обидувале да стигнат до бродовите. Вкупно 6000 фоќијски војници биле убиени, меѓу кои и Ономарко и уште 3000 заробени. Ономарко беше или обесен или распнат, а другите затвореници се удавени, како ритуал за храмот на богот на сонцето - Ѕе. Овие казни се дизајнирани за да се одрече за поразените чесен погреб; Василеос Македонон Филипој со што продолжи да се претстави како побожен одмазник на сквернавењето извршено од страна на фоќијците.

За ова масовното давење се има изјавено:

" Масовното давење нема да го шокира цивилизираниот свет, напротив ќе го зацврсти, а идните разбојници  ќе ги одвтрати од нивните намери.

За Исократ се чинеше дека фоќиските платеници биле подобро мртви отколку живи... Навистина беше страшна казната, но беше целосно во согласност со улогата на Василеос Македонон Филипој како шампион на богот на сонцето - Ѕе.''


Последиците

Тоа беше веројатно како последица на неговата победа (ако не и пред тоа) дека ѕецалијците го назначилe Василеос Македонон Филипој Архонт од Ѕецалија. Ова беше борба за живот, со тоа Василеос Филип Македонски ги стави под контрола сите приходи на Ѕецалиската Конфедерација и исто така стана војсководец на Обединетата Ѕецалиска армија. Тираните од Ферае, наместо да ја имаат истата судбината на Ономарко, постигнаа спогодба со Василеос Македонон Филипој, а во замена за предавањето на пристаништето на Ферае, Василеос Филип Македонски им беше дозволил на 2000 нивни платеници, да одат вo Фоќис.

Василеос Македонон Филипој поминал извесно време во реорганизирање на Ѕецалија и еднаш задоволен, тој планирал марш нa југ кон преминот на Ѕермополе (Термопилите), портата кон централниот дел на Полуостовот на Ѕе. Тој веројатно имал за цел со победа над фоќијците и освојувањето на Фоќис да го земе за себе, изгледи кои во голема мера ги вознемиpи аѕајците, бидејќи еднаш кога тој би измарширал до кај Ѕермополе, тој исто така може да маршира на Аѕeна. Аѕајците затоа упатија сила до Ѕермополе и го окупираа преминот;

Постои одредена дебата за тоа дали другите контингенти им се придружија на аѕајците кај Ѕермополе (Термопилите). И покрај тоа што можеби се покажа како е можно да го премине на сила преминот, Василеос Македонон Филипој не се обиде да го стори тоа, не претпочитајќи да ризикува пораз по големите успеси во Ѕецалија.

Во меѓувреме, фоќијците се прегрупираа под контрола на братот на Ономарко, Фалyос. По огромниот фоќиски пораз на Неон и Полето на Крстот, Фалyос мораше да се впушти во двојно зголемување на платите за платениците, со цел да се привлечат во доволен број и со тоа да ја надополни неговата војска. И покрај поразите сепак, поголемиот дел од фоќијци уште беа во полза на продолжување на војната. Во текот на зимата на таа година, Фалyос ce ангажира во дипломатски напори за да се собере поголема поддршка од сојузниците за Фоќис и успеа во проширување на театарот на конфликтот во следниот воен поход.

Уникатно, фоќијците беа во состојба да ја обноват големата воена загуба, благодарение на нивниот плен од ризницата нa Храмот на Богот на Сонцето - Ѕе, фактор кој до придонесе да војната заврши нeрешено до 346 год. п,н.е.

Таа година 346 год. п,н.е. , Македонија станала полноправен член на Лигата Амфиктонијада или Светата Лига - воено религиозниот сојуз, како заслуга за одмаздата врз грешните фоќијци.

Причина да се повлече од освојувањата на југ било тоа што Филип Македонски бил повикан на помош од страна на Пј (не ''визант'') и Беринтион бидејќи новиот тракиски владетел Керсоблепте сакал да ја обнови силата на Тракија од времето на Котиа. Исто така и аѕајците подготвиле флота со водство на 40 триери и одреден број на коплити да го одбранат теснецот Илепонт, нo до тоа не дошло бидејќи се раширила вест дека Василеос Филип Македонски бил тешко болен. Василеос Македонон Филипој го победил тракискиот владетел, а неговиот син бил пратен како заложник во Македонија и бил принуден да плати оштета. Градовите: Араион и Теикон биле подарени на Беринтион како верен сојузник.

     Василеос Македонон Филипој ја поттикнувал борбата меѓу аристократските и демократските сили во градовите држави, со цел да ја искористи нивната неслога и полесно да ги освои. За таа цел, со златото на Василеос Филип Македонски на островот Ејвоја била формирана Македонската дружина (Македонската партија), платена да ги промовира македонските интереси во политичкиот живот во градовите држави. Меѓутоа од 352 п.н.е. до 346 п.н.е. тој нема да продре јужно, туку ќе ги освојува источните региони доаѓајќи до реката  Марица.

Буната на Ејвоја

Градовите на Ејвоја (Еубоја) влегле во аѕајската конфедерација во 357-та п.н.е. по неуспехот на ѕеванските обиди за надзор над големиот остров (во близина и на Аѕeника и на Воиа). Привидниот мир на Ејвоја од 357 п.н.е. беше несигурен поради непријателствата меѓу ејвојските градови (особено меѓу Халкис и Еретрија) и поради борбите на групите внатре во градовите. За да го задржат нивното влијание, аѕајците се потпирале, според приликите, на различните струи и понекогаш ги поддржувале тираните кои ги биел глас дека се про - аѕајски како Плутарх од Еретрија. Личните врски меѓу аѕајските говорници и ејвојските водачи играат исто така важна улога: Плутарх од Еретрија е пријател на Мејдија, влијателен член од кругот на Еубул.
За време на зимата 349/348-та п.н.е., избувнува побуна во Еретрија и тиранот Плутарх е истеран. На поттик од Мејдија и Еубул, една мала чета аѕаjски хоплити под водството на Фокион е испратена на Ејвоја за да го врати Плутарх на власт. И покрај неговата победа кај ''Tamynae'', Фокион наскоро се наоѓа во тешка положба бидејќи треба да се соочи со општа побуна на Ејвоја. Походот на аѕаjската војска имал како последица да ги сплоти повеќето ејвојци против Аѕeна. Востанието го водел еден решителен водач, Калија од Халкис, чија програма се состои во три точки:

Ејвоја на ејвојците,

водство на Халкис и

власт за Калија.

Самиот Плутарх, кој ги имал викнато аѕајците на помош, се поврзува со нивните противници.

Ниеден извор не вели дека побуната на Ејвоја била предизвикана од Василеос Филип Македонски, но ова востание за него е толку згодно што претпоставката не би можела да биде отфрлена. Уште од 351-та п.н.е., Василеос Македонон Филипој се обидува да крене некои ејвојци против Аѕeна, преку финансирање на ''дружинѝ'', таму имало - Македонска дружина - така се именувале политичките партии на времето - ''дружинѝ''.

Bо првата Филипика (37), Демостен вметнува едно писмо од Василеос Македонон Филипој до ејвојците, особено „дрско" во однос на аѕајците. Калија во секој случај бара сојуз со влaдeтeлт на Македонија; овој се сложува, му ветува своја парична поткрепа и можеби испраќа неколку чети.
Аѕајците, вовлечени во два судира на две различни боишта, мораат да направат тежок стратешки избор: треба ли првенствено да им се помогне на олинѕеионците или да се задуши буната на Ејвоја? Демостен е поборник на првото решение и лесно може да се створи слика за неговото размислување. Нови задоцнувања во праќањето аѕајиска помош на Олинѕеион носат опасност од неповратно губење на еден важен сојузник; кога Олинѕеион ќе биде спасен, ќе има уште време да се возобнови аѕајскиот поредок на Ејвоја. Верен на својата строго одбранбена стратегија, Еубул има спротивно мислење: Олинѕеион е далеку од Аѕeна, додека Ејвоја е сосема блиску и од првенствен интерес за безбедноста на градот.

Мислењето на Еубул победува: народот гласа за масовно собирање на хоплити и коњаници и нивно испраќање на Ејвоја.

На почетокот на летото 349-та п.н.е., Василеос Македонон Филипој отценил дека дошол часот да се освои Х-алкидeон (Х-алки-дик е данајско измислено). Тој им упатил ултиматум на жителите на Олинѕеион барајќи тие да му ги предадат двајцата македонски бегалци, неговите полубраќа Аридај и Менелај. Олинѕеионското одбивање веднаш го предизвикува македонското навлегување.
    Во 349 п.н.е. Василеос Македонон Филипој ја започнува опсадата над античкиот град Олинѕеион, првобитен македонски сојузник.

Bладетелите на Олинѕеион, Аридеј и Менелај биле и роднини на Василеос Филип Македонски, кој подоцна склучуваат сојуз со Аѕeна. На крајот на летото аѕајците испраќаат на Халкидeон 38 триери и 2000 пелтасти под водството на Харес. Малку потоа, тие му наредуваат на Харидем кој тогаш се наоѓал на Илепонт да му се придружи на Харес со своите 18 триери, 4000 пелтасти и 150 коњаници. Напорот направен од Аѕeна не е голем, но овие чети за поход, за жителите на Олинѕеион не се безначајна помош: на почетокот на пролетта 348-та, Харидем им ѓи одзема на Македонците териториите кои тие ги имале освоено. Освен тоа, жителите на Олинѕеион можат да се надеваат дека на оваа прва поткрепа ќе се надоврзат побројни помагања, нo покрај сите напори градот 348 п.н.е. е срамнет со земја.

Кованица од ХАЛКИ ДЕ ОН (не ''Халкидик'') - Сојузот на Алките на Де - халки - алки

Во 347 п.н.е. Василеос Македонон Филипој ја освојува скоро цела Тракија и ја припојува кон Македонија. Во меѓувреме Аѕeна, загрозена од македонските освојувања, понудила мир. Во 346 п.н.е. во Ѕецалија двете страни договориле мир. Подоцна, македонските војски преку Молисиа навлегле на северозапад се до Македонско Морe (денес наречено Јоско) и припојува дел од Илирија кон Македонија. Во 342 п.н.е. Василеос Македонон Филипој презел успешен поход против cкитите на север. 

„Како Василеос Филип Македонски се враќал во Македонија од скитскиот поход против Атеј од племето Трибалои се среќава со него и не му дозволува премин ако тие не добиjат дел пленот“.

Поради тоа настанува спор и битка, во која Василеос Филип Македонски се здобива со тешка рана во ногата од копје, кое го убива неговиот коњ.

За да ја засилат својата положба на Илепонт, аѕајците уште во 343-та п.н.е. испратиле нови клеруси на полуостровот; еден одред платеници ставен под раководство на стратегот Диопејт е задолжен да го штити нивното населување. Поголемиот број градови кај Илепонт со радост го прифаќаат засилувањето со клеруси. Но Кардиа, сојузник на Василеос Филип Македонски најмалку од 346-та п.н.е., го вика владтелот на Македонија кој, откако предложил постапка на арбитража, што аѕајците ја одбиле, испраќа неколку одреди за да ја поддржи. Како одмазда,  а и затоа што имал потреба да ја плати својата војска, Диопејт пљачка повеќе тракиски места од Македонија. Отежнувајќи го својот случај, тој го измачува и го уценува македонскиот пратеник дојден да бара од него ослободување на плениците. Пролетта 341-та п.н.е., Василеос Филип Македонски упатува писмо со приговор до аѕајците, во кое особено бара отповикување на Диопејт.

До тој момент Василеос Филип Македонски се продржувал кон ''заветoт на Филократ'' од Лигата Амфиктонијада, но бидејќи аѕајците никогаш не го почитувале тој завт и Василеос Македонон Филипој нема да го почитува повеќје.

Персиското пратеништво и задачата на Пjтон

Пред да започне голем поход за му да стави крај на отцепувањето на Египет, Големиот Владетел Артаксеркс Охосод Персија испраќа редица пратеништва во  градовите држави. Во Ѕева и во Аргос, задачата на персиските пратеници е јасна: тие треба да добијат дозвола за собирање платеници. Целта на персиските пратеници во Аѕeна е поинаква: присилен малку да ја испразни од војска Ѕеника (Мало Азија) поради неговиот египетски поход, ахајменидскиот (Ахајмениди е името на персиската владетелска династија)  владетел се плаши Василеос Македонон Филипој да не ја искористи така создадената празнина за да почне поход против него во Ѕеника. При таква претпоставка, тој би посакувал аѕајците да ги обноват непријателствата во Полуостровот на Ѕе, против Македонецот: тој им ветува значајни износи за финансирање на таа војна.

Стравувајќи од договор меѓу Големиот Владетел и аѕајците против него, Василеос Филип Македонски испраќа во Аѕeна еден од неговите  придружници, Пjтон од Пј, задолжувајќи го да им ги даде на аѕајците сите неопходни ветувања за да ги одврати од персискиот сојуз. Пjтон ветува преиспитување на договорот од 346-та година п.н.е. во склад со аѕајските желби и се чува да приговори против барањата искажани од аѕајците. Собранието е заведено од неговите привлечни предлози и ги одбива персиските понуди со горди зборови, очигледно поттикнати од филипистите: народот изгласува еден декрет со кој изјавува дека:

„Пријателството на аѕајците кон Големиот Владетел  продолжува, само ако Големиот Владетел не преземе ништо против Полуостровот на Ѕе" додавајќи дека: „Aко Големиот Владетел   предизвика некаков неред, аѕајците ќе го повикаат Василеос Македонон Филипој и сите oд Полуостровот на Ѕе против него".

Василеос Филип Македонски го постигнал саканото.

Артаксеркс, одбиен од аѕајците, стапува во врска со македонскиот двор и можеби склучува таен договор за ненапаѓање.

Сфаќајќи дека аѕајците се повеќе се заведени од Василеос Филип Македонски, Демостен и Хегесип избегнуваат отворено да ги отфрлат неговите понуди за преиспитување, туку го подбуцнуваат народот да бара толку значајни измени што Василеос Македонон Филипој ќе биде присилен да ги одбие. На поттик од Хегесип, аѕајците предлагаат членот кој се однесува на ''status quo'' („секој да го зачува тоа што го држи") да биде заменет со еден член кој ги признава законските права на двете страни („секој да го добие тоа што му припаѓа"). Еден таков текст би им овозможил на аѕајците да бараат враќање на Амфипоитон и на сите места кои Василеос Македонон Филипој ги приграбил од неговото устоличување. Ова ново формулирање е очигледно неприфатливо за Василеос Македонон Филипој:

''Владетелот не го крие лошото расположение и се однесува многу студено кон аѕајскиот преговорач  Хегесип''.

Противниците на Македонија го користат менувањето на ставот на владетелот и го прогласуваат за измамник, кој многу ветува но кој не си стои на зборот. Василеос Филип Македонски повторно станува неомилен во Аѕeна, но овoj пресврт се случува по одбивањето на персиските предлози од страна на аѕаите. Во основа, задачата на Питон го постигнала посакуваното.

Мешањето на Василеос Филип Македонски на Полуостровот на Ѕе

Во 346-та Василеос Македонон Филипој не можел да направи воена прошетка која би го наметнала како арбитар во политичките работи на Полуостровот на Ѕе, но состојбата на таму му дава многубројни прилики да го прошири своето влијание во подрачјето. Најголемиот број градови доживуваат мошне жестоки социјални и политички борби: во многу случаи, една од групите (обично олигархиската) му испараќа повик за да ги надвладее своите противници. Олигарсите од Мегара и Елида, се чини добиле средства и платеници од Василеос Македонон Филипој во 345-та п.н.е.. Заканата со која Спарта ги оптоварува своите соседи  Мецанион, Мегалополитон и Аргос претставува втора шанса за владетелoт на Македонија. He можејќи да сметаат ни на Аѕeна, сојузник на Спарта, ни на ослабената Ѕева, градовите кои се плашат од обновување на спартанската моќ, бараат заштита од Василеос Филип Македонски. 

Еден натпис споменат од Дидим ни открива дека на крајот на 345 - та п.н.е. жителите на Мецанион и на Мегалополитон побарале да бидат примани во Лигата Амфиктонијада, ( била воено-религиозн сојуз и нивна основна цел била да асимилираат и потчинуват), еден таков развој би ја намалил нивната важност, тие се судриле со одбивање, но возможно е дека Василеос Филип Македонски бил наклонет кон ваква преобразба која би му овозможила да спроведе превласт над целиот Полуостров на Ѕе, почнувајќи од Делфи.

Аркадскиот Сојуз, сојуз за одбрана од Спартa

Бидејќи Спартанците ги обновиле нападите против нивните соседи пролетта 344-та п.н.е., Василеос Филип Македонски испраќа платеници на помош на Мецанион, a ce шири глас дека и тој самиот се подготвува да дојде за да преземе поход против Спарта.

Демостен постигнува да биде испратен од народот на данајскиот град држвава Аѕена како пратеник во одбрана на правата на останатите градови држави од Полуостровот на Ѕе (чиста хипокризија, аѕајците одбиваат да им помогнат од нападите на Спарта, а ќе ги бранеле од Македонскиот владетел Василеос Македонон Филипој, кој се обидува да ги зqаштити од Спарта) и ги предупредува жителите на Аргос и на Мецанион против македонскиот сојуз; поради нивната доверба во Василеос Филип Македонски, жителите на Олонѕеион доживеале градот да им биде разурнат, а ѕецалците ја изгубиле својата слобода.

 „ Eдинствената заштита на демократиите против тираните е недовербата ".

Демостен не успева да ги оттргне од македонскиот сојуз жителите на Мецанион, Аргос и на Мегалополитон, но неговата постапка предизвикува писмен приговор од Василеос Филип Македонски кој се чуди поради непријателското однесување на неговите аѕајски „сојузници". Додека аѕајците се договараат за одговорот што треба да го дадат на ова писмо од Василеос Филип Македонски. 

Василеос Филип Македонски сепак ги продолжува своите мешања во Полуостровот на Ѕе. Во 343-та п.н.е., тој воено ги поддржува своите приврзаници во Ореос и во Воиоа на Ејвоја. Есента истата година, го заменува владетелот на Молооси Арибај со младиот брат на Олимпија, Александар од Молооси, кого тој го одгледал на дворот во Македонија и кому му е многу близок (злобните јазици го прикажуват како ерeст на момчето).

Кованици од Александар Први од Молоси, многу религиозни

На почетокот од пролетта Василеос Македонон Филипој презема  начелно за сметка на Александар  освојување на градовите на Касопија (на северозапад од Амбракискиот залив). Неговата намера веројатно е да оди до Заливот на Куѕе; тогаш тој би можел да префрли војски на Полуостровот на Ѕе без да се грижи за ѕеванците и аѕајците, чиј можен отпор би бил заобиколен од запад. Плановите на Василеос Филип Македонски се откриени навреме: Амбракија, aкаранците и фоќијците бараат сојуз со Аѕeна, која веднаш се сложува и испраќа војскa во Акарнанија. Пред овој решителен отпор, Василеос Филип Македонски не настојува и се враќа во Македонија.

Македонија на Василеос Македонон Филипој во 339 п.н.е.

Во 340 п.н.е. го освоил Беринѕеон ( не Перинт) а во 339 п.н.е. Пј (не Bизантион, тоа име му го дале римјаните на градот) со што ВАСИЛЕОНДОН Македониja достигнува до Пјон Сеј (Црното Море).
Подоцна пак се вратил кон неговата стара цел - освојување на  градовите  држави. Во тоа и му помогнал како изговор и аѕајскиот оратор Демостен кој постојано зборувал против Василеос Филип Македонски.

Кованица од Беринѕеон 320 п.н.е.

Кованица од Пј 340 - 320 п.н.е.

Уште едно значајно откритие Пј се именувал градот во тоа време, не ''Bизантион'' тоа име му го дале римјаните, значи лагите не поминуваат тука Bизантион, римска кованица 60 пне..

Амбициите на Василеос Македонон Филипој не биле само да ги освои градовите држави и да станат зависни од него, како што вели:

1.''НЕ САКАМ НИШТО ДРУГО ВО ЦЕЛИОТ МОЈ ЖИВОТ, ОСВЕН ГРАДОВИТЕ ДРЖАВИ ДА ЛАЗАТ КАКО ЦРВИ ПОД МОИТЕ НОЗИ'', туку и
2. Агајско Море (Егејско Море) да стане Македонско море, кое на исток и запад, на север и на југ сé граничи со Македонски територии.

  Македонскиот влсдетел Василеос Македонон Филипој ОБЕДИНУВАЧ на ШЕСНАЕТТЕ МАКЕДОНСКИ ПЛЕМИЊА ВО ЕДНА ДРЖАВА - Македонија, биле племиња кои ја обожавале божицата Големата Мајка - МА. ''НАРОД - НА РОД'' - ист ген - сродници - ист народ - иста вера.

  МАКЕДОНСКОТО СОНЦЕ СО ШЕСHАЕСЕТ ЗРАЦИ ЗА ПРВ ПАТ ВО ВРЕМЕТО HA ФИЛИП МАКЕДОНСКИ, KOJ ГИ ОБЕДИНУВА MAKEДОНСКИТЕ ПЛЕМИЊА ВО ЕДНА ДРЖАВА, TOJ за ТОА од МАКЕДОНЦИТЕ БИЛ HАЗНАЧЕН И ЈА ДОБИЛ ТИТУЛАТА:

>>>> МАКЕДОНОН <<<<

, најсветлото за еден македонски владетел.

МАКЕДОНСКОТО СОНЦЕ НA BACИЛEOC ФИЛИП МАКЕДОНСКИ - ОД древниот македонски град АГА

АГА, нé Еге

Македонски племиња според Bасилeоc Филип Македонски, кој ги обеднил, биле:

Агајци
(Од Ага),

Алмопијанци
(Од Алмопија)

Беласти
(Од Белас),

Бердиканци
(Од Бер),

Белагонци
(Од Белагон),

Илимaјаци
(Од Илимaја),

Линкестијци
(Од Линк),

Орестијанци
(Од Орест),

Пajонци
(Од Пajониja),

Халкидеонци
(Од Полуостровот Халкидеон),

Мoлoсијанци
(Од Молосија - Ахилеја),

Каријци
(Од Карија - Ѕеика, ''ка и Ѕе'' т.н. Мало Азија), затоа македонскиот владетел василеос Филип Македонски плаанирал поход на Берсија (Персија), за да ги ослободи, исто така може да се сметаат и фригите од Фригија, некогашните бриги. Во Ѕеника или Ѕеника имало и други колонии на македонци, Македонски колонии колонизирани порано),

Тракијаци
(Од Тракија),

Трибалци
(Од Трибалион),

Илири
(Од Илирија, тоа било воен сојуз, не држава) и

Дарданци
(Од Дарданја, за таа цел тие биле отстранети од Илирскиот воен сојуз од страна на македонскиот владетел василеос Филип Македонски).

 

Нивна аедничка одлика е тоа што ја обожавале Божицата Мајка - МА и нејзиното дете МАКЕДОНОН.

 

  ПРЕД ОВА ОБЕДИНУВАЊЕ МАКЕДОНСКОТО СОНЦЕ БИЛО СО 8 ЗРАЦИ, здружени симболично со зраци (Македонските племиња) околу Сонцето (Ѕе) - владетелот:

Агајци,
(Од Ага)

Алмопијанци,
(Од Алмопија)

Беласти,
(Од Белас)

Бердиканци,
(Од Бер)

Белагонци,
(Од Белагон)

Илимaјци
(Од Илимaја),

Линкестијци,
(Од Линк)

Орестијанци
(Од Орест).

 

338 година п.н.е. Василеос Филип Македонски со Македонската војска и својот син Aлексндар марширал накај Ѕермополе - преминот на Ѕе, (не ''термобили'' и итн), каде се судриле со еден гарнизон на Ѕева и тргнале да ја окупираат Елатиа. Меѓувремено, Аѕeна под водство на Демостен исгласале да се сојузат против Василеос Филип Македонски. Аѕeна испратиле емисари и побарале од Ѕева да се здружат и да станат сојузници.
Василеос Филип Македонски поддржан од ''Светата лига'' - Анфиктонијада, марширал на Амфиса, ги блокирал платениците пратени од Демостен и го прифатил предавањето на градот. Василеос Филип Македонски потоа се повлекол од Елатеа и понудил мир со Ѕева и Аѕeна која понуда била одбиена, од страна на Ѕева и Аѕeна.

Фонтаната на Василеос Македонон Филипој, изградена 338 година п.н.е. сé уште се користи.
Таа ја добива водата со помош на хидраулични пумпи кои ја претставуваат најстарата зачувана функционална хидраулична направа на светот.
Фонтаната ја изградила македонската војска по наредба на Василеос Македонон Филипој во 338 година п.н.е. во близина на Нештани на Заливот на Куѕе. Многубројните војници кои биле загологорирани во близината, неколку недели и имале потреба од чиста и свежа вода пред опсадата на градот Амфиса и така со помошта на македонските инженери била направена фонтаната.

Василеос Филип Македонски успеал да го освои градот и ги изгонил жителите од градот, бидејќи пречеле.

Ова било забележано како 4 - тa Света војна.

Во битката кај Аронеја во 338 п.н.е. Василеос Филип Македонски ги победил здружените ѕеванци и аѕајци. 

                                    БИТКАТА КАЈ АРОНЕЈА

       Битката кај Аронеја - земјата на Арон првиот креатор на земјата, ''Д'' е вториот по Македонскиот календар, не ''херонеја'' (338 п.н.е), се одиграла близу Аронеја, во Воиoа и била најголемата победа на Василеос Македонон Филипој. Таму Македонците  под командата на Василеос Филип Македонски со 32,000 војска ги поразилe помалите комбинирани сили на Аѕeна и Ѕева, зацврстувајќи ја Mакедонската доминација над  градовите држави.

       Битката се водела по класичните принципи на војување - војската  на Аѕeна и нејзиниот сојузник Ѕева наспроти Mакедонската фаланга на Василеос Македонон Филипој. 
      

      Аѕајците под водство на Хар, Стратокле и Демостен од Аѕeна   биле на левото крило, а ѕеванците под водство на Теаген од Воиoа со Светата Чета на Ѕева на десно. Аѕајците и ѕеванците биле сместени до центарот на борбената линија. 

     По прецизна цифра од здружените градови држви: ѕеванци вкупно на број околу 12.000 од левата страна со Светата Чета на Ѕева, аѕајци вкупно на број 9.000 биле распоредени од левата страна и во центарот биле пoмалите градови  држви: Ејвоја, Куѕе, Мегeра, Леуѕеа, Корѕера со вкупно од околу 9.000 војници и биле позиционирани во центарот. Десното и левото крило било зајакнато со уште и со по 2.500 платеника. Сојузниците во најголем број биле пешадија.
     

     Кај Македонците пак, Василеос Филип Македонски го командувал десното крило, додека неговиот син Александар го командувал левото - иако надгледуван од најдобрите команданти на Василеос Филип Македонски. Славните коњички придружници - ЧЕТА ХЕРОИ, биле сместени позади македонската борбена линија.

    Македонците броеле 30.000 тешка и лесна пешадија и околу 2000 коњаника.
    Македонската Фалангата предводена од Василеос Филип Македонски а коњаницата предводена од неговиот син младиот Александар.

Античките извори велат дека двете страни жестоко се бореле долго време. Василеос Филип Македонски намерно ги повлекол неговите трупи на десното крило за да ги пробие аѕајско-ѕеванските линии.  

Од записите за битката на Аронеја од историчарот Диодор Сикулски за Василеос Филип Македонски:

    (4. 2. 2) 
    Дочекувајќи ги аѕајците на Аронеја,
    Филип изглуми повлекување. Додека, Стратокле  
    водачот на аѕајците нареди на своите 
    војници да нападнат напред, викајќи:
  ''Ќе ги гониме се до срцето на Македонија''
   Филип мирен набљудувајќи ги:
   '' аѕајците не знаат да победат''
    и нареди на својата фаланга да биде збиена и цврста и да се повлекува полека, 
    заштитувајки се со штитовите од нападите 
    на непријателот. Кога тој со овој маневар 
    ги навлече надвор од нивната подобра 
    позиција и доби со тоа надмоќ, тој застана
    и бодрејќи ги своите војници нареди силен 
    напад, така да го уплаши непријателот и да освои една величествена победа во 
    негова корист.

   ( 4. 2. 7 ) 
   На Аронеја Филп знаејќи дека здружените градови се страствени и неистренирани, 
   а Mакедонците навикнати на напор и тренинг,
   беше смислено да аѕајците бидат изморени и со тоа да не можат да го
   издржат финалниот напад.

Младиот принц Александар бил прв што ги разбил ѕеванските линии, проследен од храбар баталјон - ЧЕТАХЕРОИ  (веројатно роднини и пријатели), откако го видел ова, Василеос Македонон Филипој се заложил да нападне со целиот бес, а аѕајците - страствени, но неувежбани - не можеле да им се спротистават на Mакедонските ветерани. Со повлекувањето на аѕајците, ѕеванците останале да се борат сами и биле поразени. После една силна борба младиот принц Александар со чета хероите, успеалe да ја уништaт ТОТАЛНО светата ѕеванска чета. 254 ѕевански воjници биле убиени. 

Диодор

'' И сега Александар, во срцето решен да 
покаже колку е вреден, жеден за победа
верно проследен од своите другари >>>> [ hetairoi ] <<<<<- >>>> ЧЕТАХЕРОИ  <<<<<< - , прв успеа 
да ја пробие цврстата одбранбена линиjа,
убивајќи многу од нив, навлегувајќи длабоко во непријателските линии пред него.

Истиот подвиг ги охрабри неговите пријатели и си пробиjа пат пред непријателот ''.

Диодор

'' Труповите  се трупаа се додека 
Александар не си го отвори патот низ 
непријателските линии и ги натера нa 
бегство. Тогаш и владетелот лично нападна
во првата линиjа и не ја дозволи заслугата за победата ниту на Александар.
Попрво ги натера да се повлечат првите
редови пред него принудувајќи ги на
бегство. Стана најзаслужен за победата. ''

Дел на опис на Битката на Аронеја од историчарот Плутарх:

'' Беше прв што ја нападна Светата 
Ѕеванска Чета'' (Животот на Александар).
'' сите погодени во гради од македонските копја '' (Животот на Пелопидеа).

Значи Светата Ѕеванска Чета била опколена, од напред фалангата со долгите копја, а од позади Александар со своите >>>> ЧЕТА ХЕРОИ <<<< во добро позната македонска воена тактика - ''пенвматски чук''.    

 " [Нашите непријатели со векови живееле безгрижeн и луксузен живот, ние од Македонија cо генерации  cме биле обучени во тешкотo битие  на опасност и војна. Сè на сè, ние сме слободни луѓе, a тие се робови]."  - Василеос Македонон Александрој   

       Василеос Филип Македонски од својот син Александар направил голем воин.  Александар  уште од детството бил обучван во тешкото битие на опасност и војна . Василеос Филип Македонски својто син Александа го терал да спие со лавови, а понекугаш и со змии, звучи сурово ма важен е '' финалниот производ '' . 

            '' Труповите  се трупаа се додека 
             Александар не си го отвори патот низ 
             непријателските линии ,...... '' убивајќи многу од нив, навлегувајќи длабоко во непријателските линии пред него'' - Значи прво пред неговиот татко  Василеос Филип Македонски кој направил ''Лав'' од својот син Александар. Секугаш прв за пример, а со самото тоа и давал надчовечка сила  на неговите Mмакедонски  четахерои и војници кои верно го следеле во битка.

            Kако ги отценил Mакедонците Путарx во битката на Аронеја:

                 '' Аѕајците се однесуваат сперма Mакедонците како полубогови меѓу диви ѕверови ''.   

Друга битна работа меѓу Mакедонците била тоа што си ги простувале гревовите еднен на друг (ако имеле некој неразрешен проблем меѓу себе) пред почетокот на секоја битка. 
Значи не само добро опремени и извежбани, нo и псиxички подготвени, ПА ЗАТОА СТИГНАЛЕ ДО ИНДИЈА и немале непријател кој можел да и се спротистави. СЕ' ДОДЕКА БИЛЕ ОБЕДИНЕТИ и се разбира и  cé додека си ги простувале своите меѓусебни гревови.  

Од славните 300 членови на Светата Ѕеванска Чета, 254 загинале, додека 46 биле ранети и заробени  и 1000 загинати аѕајци. Вкупни ѕевански жртви  ce непознати (но најмалку 254).

     Македонците почнале да ги задеваат преживеаните ѕеванци од Светата Ѕеванска Чета, НO, Василеос Македонон Филипој ги прекинал и рекол: 

            '' НА СМРТ, ТОЈ ШТО КЕ КАЖЕ ДЕКА НАПРАВИЛЕ НЕШТО НЕМОРАЛНО ''. 

     Загинатите ѕеванци ги закопал под статуа на лав - Лавот од Аронеја. Другите заробени ѕевански војници биле продадени како робови, со тие пари Василеос Филип Македонски инсталирал воена база во Ѕева.

      Од Ѕева Филип Македонски отишол во Аѕeна и им ги предал заробените аѕајски воjници. За овој гест аѕајците на Василеос Македонон Филипој му направиле статуа во природна големина.

Лавот кај Аронеја пред да биде повторно склопен

        ЗАНИМЛИОВО Е ТОА ШТО ВО БИТКАТА НА AРОНЕЈА УЧЕСТВУВАЛ И ДЕМОСТЕН КАКО ОБИЧЕН KОПЛИТ КОЈ БЕГА КАКО УПЛАШEH ЗАЈАК ПРEД ВАСИЛЕОС ФИЛИП МАКЕДОНСКИ И МАКЕДОНЦИТЕ. Демостен и сите оние што биле против Василеос Македонон Филипој БЕГААТ во Персија И СОРАБОТУВААТ СО ПЕРСИЈАНЦИТЕ ПРОТИВ МАКЕДОНЦИТЕ.

    ПОСЛЕДИЦИ

      Аѕeна и Ѕева градовите држава биле поразени  и потпаднале под македонска власт, но немале статус на робови и не плаќале данок. На ''Општиот Мир'' вклучен во зимата 338/7 г.п.н.е.  им била дозволена слобода и автономија но сепак била ограничена, следните обврски  им  биле наметнати од Василеос Македонон Филипој. 

3абрането им било:

- насилно менување на уредувањето, 
- нова прераспределба на земјата, 
- отпишување на долговите, 
- ослободување на робовите, 
- терање на политичките противници, 
- конфискација на имотите, 
- враќање на политичките бегалци, 
- стапување во служба на други држави, 
- здружување во сојузи, 
- меѓусебни борби. 

      Преку склучениот мир по битката кај Аронеја, Василеос Филип Македонски иако воено не ги окупирал (освен поставените четири воени бази околу островот Ејвоја), сепак остварил негово мешање во внатрешните работи на градовите држави и приватната сопственост на нивните граѓани, а со тоа и нивна подредена положба во однос на Македонија. 

     ЛИГАТА НА ЅЕ
      

        Во 337 п.н.е. на конгресот Василеос Филип Македонски ги повикал  државите од регионот во градот држава Куѕе - кај Ѕе (нe Коринт), сите тие, освен Спарта, решиле да ја формираат ЛИГАТА НА ЅЕ (нe Коринтската Лига), раководена од Василеос Македонон Филипој. Членовите на Лигата се согласиле да не војуваат меѓусебно, освен ако не се работи за задушување на револуција. Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски и бил избран за: ''АГАМЕMНОН'' (ДОЖИВОТЕН ЛИДЕР), името доаѓа од Агаменон од Микена, (нe ''xегемон'' е погрешно), во походот што планирал да го превзеде против вековниот  непријател - моќната Персија, со тоа македонците ДА СЕ ОСВЕТАТ ЗА ПЕРСИСКАТА ОКУПАЦИЈА НА MАКЕДОНИЈА и другите ЗА ВРЕМЕ НА KСЕРС.

    Василеос Филип Македонски сметал дека и градовите држави имале ист интерес, па затоа ги повикал да го следат.

Што всушност означува ЛИГАТА НА ЅЕ - Воениот Сојуз, тоа е замена на Светата Лига - Анфиктониада - стариот воено - религиски сојуз, кој е сојуз за одбрана од Персија, со ЛИГАТА НА ЅЕ - поширок Воен Сојуз, но е евидентно сите биле верници во Ѕе, oд тука ЛИГАТА НА ЅЕ, за напад и уништување на Персија, предводена од Македонија.

 

АТЕНТАТ

     Имајќи ја безрезервната поддршка на Лигата на Ѕе, го пратил македонскиот војсководец Парменион со 10.000 војска во извидница во Ѕеника (Мало Азија) и  започнал големи воени подготовки, но во времето на нивниот тек во 336 п.н.е. бил убиен во атентат при свадбата на неговата ќерка Ѕеиa (Европа)  во театрот во Ага.  Пред тоа младиот принц Александар се вратил од прогонство, кој пред тоа се имал скарано со татко му Василеос Филип Македонски, повод бил разводот со Олимпиjа.

  

  Aтентатот врз Василеос Филип Македонски запишан од  историчарот Диодор (16.94.3-4):

        ''Пајcанија ги остави коњите до портите на градот 
         и се упати кон влезот на театрот криејќи еден келтски нож под својата наметка.
         Кога Филип нареди на неговите пријатели од својата придружба да го чекаат во театрот, 
         кога стражата се држеше на растојание, Пајcанија виде дека владетелот беше оставен сам 
         и се залета накај него прободувајќи го во градите соборувајќи го мртов. 
         Потоа се cтрча кон портите накај коњите
         што предходно ги имаше подготвено за бегство.

        Веднаш еден дел од стражата се доближи до телото на владетелот,
        додека другите го гонеа атентаторот. 
        Меѓу нив беа Леонант, Бердика и Атал.
        Имајќи добра предност Пајcанија ќе јавнеше
        на својот коњ пред да не се сопнше од
        еден клин паѓајќи.
        Додека стануваше, Бердика и другите
        нарипаа врз него и го убија со нивните ножеви''.

Aтентатот врз Филип Македонски

 

Македонскиот величенствен владетел, василеос Василеос Филип Македонски кој од Македонија направи супер сила на времето, со сите церемонии и обреди бил закопан во Ага, на таен локалитет. После 2 милениуми гробницата е откриена 1977 година од грците кои немаат никаква поврзаност со антиката и Македонците,... направија осквернавија врз гробницата.

Во АГА каде е откриена гробницата на Василеос Филип Македонски, таткото на Василеос Александар Македонски, во неа се откриени над 5000 артефакти и пишани документи за кои светската јавност не знае скоро ништо. Грчката влада со големи мерки на обезбедување пронајдените артефакти и пишани документи го носат на некое тајно место во Атина, а по некое време се дознава дека тие исти пронајдоци што биле пронајдени во АГА биле здробени на ситни парчиња и фрлени во длабочините на Егејското море. Со тоа е извршен ГЕНОЦИД не само врз Македонската туку и врз Светската историја и цивилизација.

Тоа вредното пишаното го уништија, од сето друго направија туристичка атракција од славниот Македонски владетел, дури и од неговите коски, артефактите од македонската гробница ги ''разделија'', на повеќе ''археолошкѝ'' наоди низ Грција.

" Аѕaјците (данајците, се уште имало тогаш данајци, после 80 пне Атхина - Атина) и нивните сојузници... во секоја прилика фрлаа клетви врз Филип (Македонскиот владетл василеос Филип Македонски), врз неговото семејство и врз неговотa држава, врз неговите сили на копно и на море, како и врз целата раса и име на Македонците. " - историчарот Тито Ливиј - живеел од 59 п.н.е,. до 17 н.е. , значи кога веќе се направени ''реформитѐ'' од Октавијан, значи веќе именувал по ''новитѐ'' реформи.

 

 

Споменикот на Македонскиот владетел Василеос Филип Македонски во Скопје - Македонија